Το πρώτο θέμα που πρέπει να αντιμετωπίσει το ΚΚΕ είναι το πως στέκεται απέναντι στη γενικότερη γεωστρατηγική αντίθεση που ήδη διαμορφώνεται σε συνάρτηση πάντα και με το οικονομικό της υπόβαθρο.
Εδώ πρέπει να πούμε ότι στα επίσημα ντοκουμέντα του το ΚΚΕ έχει ήδη μιλήσει για την οικονομική κίνηση προς την Ανατολή. Αυτήν τη συνδυάζει με την εκτίμηση ότι η Κίνα είναι μια καπιταλιστική και ιμπεριαλιστική χώρα, ότι έχει σημειώσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, οι οποίοι έχουν μειωθεί και κινούνται γύρω στο 6-7% επί του ΑΕΠ, αλλά, παράλληλα, σημειώνει και μια επιβράδυνση στην οικονομία της την οποία την εντάσσει μέσα στη γενικότερη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Η «Νέα Σπορά» έχει εκφράσει άποψη επί αυτού του θέματος. Θεωρεί ότι στην Κίνα υπάρχουν και λειτουργούν όλα τα παραγωγικά συστήματα, υπάρχει εκτεταμένος κρατικός τομέας, που είναι και ο μεγαλύτερος παραγωγικός τομέας στην Κίνα, ο οποίος εντάσσεται σ’ ένα γενικότερο προγραμματισμό, υπάρχει κρατικός καπιταλισμός, καπιταλισμός, υπάρχουν ακόμη και μορφές φυσικής οικονομίας σε ορισμένες περιοχές της Κίνας. Στην αγροτική οικονομία η Κίνα διαθέτει εκτεταμένο συνεταιριστικό τομέα αλλά και καπιταλιστικό τομέα, διαθέτει επίσης γη για καλλιέργεια σε αγρότες.
Στην πολιτική εξουσία βρίσκεται το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας, που τουλάχιστον μέχρι τώρα μιλάει εξ ονόματος του σοσιαλισμού που θέλει να οικοδομήσει μέσα από τον «Κινέζικο δρόμο», και σε παγκόσμιο επίπεδο θέλει να προωθήσει τη σοσιαλιστική παγκοσμιοποίηση.
Φυσικά, η «Νέα Σπορά» έχει άποψη για όσα στο οικονομικό επίπεδο εξελίσσονται στην Κίνα και ήδη κατά ένα μέρος την εκθέτει και σ’ αυτό το άρθρο. Είναι, επίσης, μια ανοιχτή συζήτηση ο τρόπος με τον οποίο επιχειρεί η Κίνα να εισέλθει στην παγκόσμια αγορά, αλλά και το ποια στάση κρατάει το ΚΚ Κίνας στο πλαίσιο του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, αλλά και η ίδια η εξέλιξη του ΚΚ Κίνας. Επίσης δε μας είναι αδιάφορη μια εθνοκεντρική, για να μην πούμε και εθνικιστική, χροιά σε τοποθετήσεις της Κίνας.
Ανεξάρτητα, όμως, από τα παραπάνω κανείς δε μπορεί να αμφισβητήσει ότι στα τελευταία 30 χρόνια η Κίνα έχει μετατραπεί σε μια παγκόσμια δύναμη, που προσφέρει σήμερα το 47% στο ποσοστό ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και ότι αυτήν τη στιγμή είναι η πρώτη οικονομική δύναμη σε μονάδες αγοραστικής δύναμης ως προς το ΑΕΠ και δεύτερη δύναμη ως προς το ονομαστικό ΑΕΠ. Εδώ πρέπει να συμπληρώσουμε ότι η θέση των εργαζομένων στην Κίνα έχει βελτιωθεί σημαντικά και, το επίσης σημαντικό, ότι έχει ξεπεράσει κατά πολύ τις ΗΠΑ στη βιομηχανική παραγωγή, παίρνοντας υπόψη ότι έχει προχωρήσει πολύ και σε τεχνολογικό επίπεδο.
Μαζί με τη Ρωσία αποτελούν έναν πολύ ισχυρό πόλο, που αμφισβητούν την παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ και των συμμάχων της. Το γεγονός της μεγάλης ανάπτυξης της Κίνας, της τεχνολογικής της εξέλιξης, αλλά ακόμη και της στρατιωτικής δύναμης δε μπορεί να αφήνει κανέναν αδιάφορο, πολύ περισσότερο, όταν εξελίσσεται μια συμμαχία με τη Ρωσία, στην οποία η σοσιαλιστική μνήμη είναι ακόμη πολύ ισχυρή και που είναι μια πολύ ισχυρή πυρηνική δύναμη. Εμείς νομίζουμε ότι οι απλοποιητικές συγκρίσεις με το Δυτικό ιμπεριαλισμό δεν ωφελούν στον καθορισμό με ακρίβεια των παγκόσμιων αντιθέσεων, πολύ περισσότερο στην αξιοποίηση αυτών των αντιθέσεων.
Εκ των πραγμάτων ο πόλος της Κίνας – Ρωσίας είναι ένας ανασχετικός παράγοντας ως προς την ιμπεριαλιστική επεκτατικότητα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Και ως ανασχετικός παράγοντας δημιουργεί τεράστια οικονομικά προβλήματα στις ΗΠΑ αλλά και στην οικονομία των συμμάχων της (και όχι μόνο οικονομικά προβλήματα).
Και τα προβλήματα αυτά, κατ’ αρχήν είναι δύο ειδών: Πρώτο ότι προκαλεί σοβαρή επιβράδυνση στις οικονομίες τους, και αυτό φαίνεται από τους ισχνούς ρυθμούς ανάπτυξης του Δυτικού καπιταλισμού. Δεύτερο ότι εμποδίζει το μοίρασμα των αγορών να γίνει κατά τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των συμμάχων τους. Και εδώ θα σταθούμε για λίγο στην επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, που επιχειρείται να πάρει ένα γενικόλογο δικαιολογητικό χαρακτηριστικό για το Δυτικό καπιταλισμό, γι’ αυτό το λόγο και εντάσσει σ’ αυτήν (την επιβράδυνση) και την Κίνα.
Πρώτα – πρώτα το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξάνεται, με μικρότερους ρυθμούς μεν, αλλά αυξάνεται. Κατά δεύτερο ο παραγωγικός όγκος της Κίνας δε μπορεί να διατηρεί ρυθμούς ανάπτυξης αυτούς που είχε στις προηγούμενες δεκαετίες. Αυτό το γεγονός είναι απολύτως φυσικό. Η Οικονομία της Κίνας συνεχώς μεγενθύνεται και εσωτερικά αλλάζει και αυτό σαφώς επηρεάζει και τους ρυθμούς ανάπτυξης, οι οποίοι βέβαια δέχονται και την επίδραση της κατάστασης της παγκόσμιας οικονομίας. Το πρωτεύον ζήτημα, όμως, είναι ότι η Κίνα παρουσιάζει σταθερή ανάπτυξη της τάξης του 6 – 7% και ότι επιβραδύνει την οικονομία του Δυτικού καπιταλισμού.
Στο πλαίσιο αυτό το πρώτο που έχουμε να τονίσουμε (παρά την κατάσταση του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, από τη μια – παίρνοντας το βαθμό ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων στο Δυτικό καπιταλισμό, από την άλλη) είναι ότι τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, που δε μπορεί να ξεκολλήσει από την οικονομική κρίση και να μπει σε σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης, όλα τα παραπάνω, ξαναζωντανεύουν τη σοσιαλιστική προοπτική στο Δυτικό καπιταλιστικό κόσμο.
Φέρνουν στο προσκήνιο της κοινωνικής εξέλιξης σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδιαίτερα, όμως, στις χώρες του Δυτικού καπιταλισμού, πάλι την εργατική τάξη και την ανάγκη να κατακτήσει την πολιτική εξουσία για λογαριασμό της. Και αυτή η τάση ξαναζωντανεύει και παίρνει μια ιδιαίτερη ένταση, εάν πάρει κανείς υπόψη του ότι στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες οι δημοσκοπήσεις που γίνονται φέρνουν στην επιφάνεια την καλύτερη θέση της εργατικής τάξης επί σοσιαλισμού απ’ ότι σήμερα επί καπιταλισμού. Έχει πέσει ο μύθος της κακής διαβίωσης επί σοσιαλισμού.
Και αυτό το γεγονός αποκτάει την παραπέρα σημασία του εάν πάρει κανείς υπόψη του ότι ο καπιταλισμός σήμερα για να εξασφαλίσει ακόμη και αυτούς τους ισχνούς ρυθμούς ανάπτυξης καταφεύγει αποκλειστικά στο να μειώνει, και μάλιστα σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, τους μισθούς των εργαζομένων, να επεκτείνει τις ευλύγιστες μορφές εργασιακών σχέσεων, να πριμοδοτεί τη μερική απασχόληση. Αυτό που βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη στο Δυτικό καπιταλισμό είναι η μαζική εξαθλίωση της εργατικής τάξης και η καταστροφή των μικρομεσαίων μικροαστικών στρωμάτων.
Αυτήν τη γεωστρατηγική αντίθεση, που σαφώς έχει και οικονομική βάση, οφείλει να αξιοποιήσει το Κομμουνιστικό Κίνημα προς όφελός του, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι στους κόλπους του υπάρχουν εντελώς διαφορετικές εκτιμήσεις για το εάν η Κίνα είναι σοσιαλιστική χώρα. Το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας χαρακτηρίζει την Κίνα και το Βιετνάμ, την Κούβα σοσιαλιστικές χώρες. Στο «Ριζοσπάστη» δεν έχουμε διαβάσει την έκφραση «σοσιαλιστική Κίνα» ή και την ανάλυση που κάνει το ίδιο το ΚΚ Κίνας για το «δικό του δρόμο» που ακολουθεί προς το σοσιαλισμό. Παραπέρα δεν έχουμε διαβάσει την έκφραση «σοσιαλιστικό Βιετνάμ». Ακόμη και για την Κούβα μπαίνει θέμα, αν είναι ή δεν είναι σοσιαλιστική, την ώρα που εκατομμύρια Κουβανοί υπογράφουν τον «όρκο» του Φιντέλ για την υπεράσπιση του σοσιαλισμού!
Και όλα αυτά συμβαίνουν, γιατί η ηγεσία του ΚΚΕ έχει πάψει να θεωρεί ως αναγκαία τη βάση της σκέψης του Β. Ι. Λένιν για τη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ) στις σημερινές συνθήκες. Οπότε, όπως γίνεται αντιληπτό η κριτική απέναντι σ’ αυτές τις χώρες θα γινόταν σε εντελώς διαφορετική βάση. Η «Νέα Σπορά» π.χ. θεωρεί ότι η Κίνα έχει στη βάση της τη Λενινιστική θέση για την ΝΕΠ αλλά έχει υπερβεί τα όριά της και ακολουθεί περισσότερο την άποψη του Νικολάι Μπουχάριν για την αξιοποίηση της αστικής τάξης στο δρόμο προς την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Και αυτό το γεγονός βέβαια περιπλέκει τα πράγματα ως προς τη σοσιαλιστική πορεία από την άλλη τα διευκολύνει ως προς την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.
Θα επαναλάβουμε, όμως, και πάλι ότι το σημαντικό, πάντα κατά τη γνώμη μας, είναι ότι η ανάπτυξη της Κίνας και κοντά σ’ αυτήν και άλλων χωρών, η ύπαρξη του πόλου μεταξύ της Κίνας και της Ρωσίας, που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό διαμόρφωση, αναδεικνύει ως άμεση και μοναδική λύση για την κοινωνική εξέλιξη στο Δυτικό καπιταλισμό το σοσιαλισμό. Για δύο βασικούς λόγους:
Ο ένας, γιατί είναι δύσκολο να ανταγωνιστεί κανείς την Κίνα, πολύ περισσότερο που παρουσιάζει συνεχή βελτίωση σ’ όλη της την παραγωγική βάση και στην υψηλή τεχνολογία και επομένως οδηγεί το Δυτικό καπιταλισμό να χάνει συνεχώς έδαφος. Ένας παγκόσμιος πόλεμος είναι μια πολύ δύσκολη επιλογή για το Δυτικό καπιταλισμό, γιατί γνωρίζει ήδη την απάντηση.
Ο δεύτερος, γιατί εάν η απάντηση του Δυτικού καπιταλισμού είναι η «τέταρτη βιομηχανική επανάσταση», τότε τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο περίπλοκα για το Δυτικό καπιταλισμό οξύνοντας πολύ παραπέρα τις κοινωνικές του αντιθέσεις και εκ των πραγμάτων οξύνουν την ταξική πάλη. Δε μιλάμε για το Δυτικό καπιταλισμό, ως λύση στα οικονομικά του προβλήματα, την επιλογή της επιστροφής κεφαλαίων στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και την υιοθέτηση του προστατευτισμού, γιατί η διεθνοποίηση του κεφαλαίου είναι νομοτέλεια και η αντιστροφή της και πάλι θα οξύνει τα κρισιακά φαινόμενα του Δυτικού καπιταλισμού. Αυτή είναι περισσότερο μια προπαγανδιστική άποψη παρά μια οικονομική θέση. Άλλωστε και σήμερα επιστρέφουν κεφάλαια στις ΗΠΑ αλλά δεν είναι σε θέση να ανακτήσει το χαμένο έδαφος.
Όπως βλέπουμε ο Δυτικός καπιταλισμός δεν έχει ακόμη απάντηση για να αντιμετωπίσει τη συνεχή απώλεια εδάφους στην παγκόσμια αγορά και είναι σε μια περίοδο που εντείνονται όλες του οι αντιθέσεις σε κάθε επίπεδο. Εάν δε πάρουμε το σύνολο των καπιταλιστικών χωρών ως ένα ενιαίο σύνολο, τότε η ανισομετρία που παρουσιάζει και οι αντιθέσεις που οξύνονται στο εσωτερικό του σαφώς είναι σε βάρος του Δυτικού καπιταλισμού.
Αυτήν ακριβώς την περίοδο, που έχουν εμφανιστεί οι γεωστρατηγικές αντιθέσεις, με κύριο πόλο από τη μια μεριά την Κίνα και τη Ρωσία και από την άλλη τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, θεωρούμε ότι είναι ταυτόχρονα και η περίοδος της ανασυγκρότησης και αναζωογόνησης του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Στο πλαίσιο αυτό τοποθετούμε και τη δράση του ΚΚΕ.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το ΚΚΕ θα πρέπει να επεξεργαστεί μια προγραμματική πρόταση, που θα αντιμετωπίζει το σύνολο των κοινωνικών αντιθέσεων στην Ελληνική κοινωνία, την άμεση διεκδίκηση για επίλυση των καυτών προβλημάτων της εργατικής τάξης και των μικρομεσαίων μικροαστικών στρωμάτων, την αντιμετώπιση των εθνικών της θεμάτων, που τα οξύνει η επιθετικότητα της Τουρκικής αστικής τάξης, αλλά, ταυτόχρονα, να αντιμετωπίσει και φαινόμενα αντίστροφης επιθετικότητας από την πλευρά της Ελληνικής αστικής τάξης, με την παράλληλη και συντονισμένη πάλη του Εργατικού Κινήματος, τη διεκδίκηση της πολιτικής εξουσίας από την πλευρά της κοινωνικής συμμαχίας της εργατικής τάξης και των μικρομεσαίων μικροαστικών στρωμάτων, που θα ανοίξει και το δρόμο για το σοσιαλισμό.
Στο πλαίσιο αυτό των γενικότερων γεωστρατηγικών αντιθέσεων που αναπτύσσονται, όσο και των αντιθέσεων στην Ελληνική κοινωνία, το άμεσο καθήκον του ΚΚΕ είναι να απαιτήσει την αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την έξοδο από το ΝΑΤΟ, πάντα στην κατεύθυνση που περιγράψαμε μόλις παραπάνω.
Το γεγονός αυτό θα βοηθήσει να αξιοποιηθούν οι γεωστρατηγικές αντιθέσεις προς όφελος γενικότερα των εργαζομένων και των μικροαστικών στρωμάτων, θα βοηθήσει στο να απεμπλακούν τα εθνικά μας θέματα από το στενό περίγυρο του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να πάρουν (τα εθνικά μας θέματα) περισσότερο διεθνή χαρακτήρα και να μην πέφτουν στην παγίδα των αξόνων που έχουν στήσει οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στην κατεύθυνση αυτή δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σημερινή κατάσταση της Τουρκίας είναι σε χειρότερη θέση απ’ ότι στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Και ότι αυτές οι γεωστρατηγικές αντιθέσεις που υπάρχουν συνέβαλαν στο να κοπούν τα φτερά των μεγαλεπήβολων σχεδίων της Τουρκικής αστικής τάξης. Παραπέρα οι ΗΠΑ ακόμη δεν έχουν κατορθώσει να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους στη Συρία και στην ευρύτερη περιοχή και οι προσπάθειες ορισμένων χωρών, ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, όπως της Βρετανίας και της Γαλλίας, δεν έχουν πρακτικό αντίκρισμα στο πεδίο των μαχών.
Ασφαλώς το παιχνίδι αυτό, της αξιοποίησης των γεωστρατηγικών αντιθέσεων, δεν είναι απλό πράγμα, είναι ένας περίπλοκος και σύνθετος δρόμος, αλλά είναι και ο μόνος δρόμος για να μπορέσουν τα εθνικά μας θέματα να βρουν διεθνή υποστήριξη και να αντιμετωπιστούν οι Τουρκικές προκλήσεις. Η αστική τάξη έχει εγκλωβίσει τη χώρα μας και έχει εγκλωβιστεί και η ίδια και είναι πασιφανής η αδυναμία της να υπερασπίσει τα εθνικά μας θέματα. Αυτό το καθήκον το επωμίζεται η κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης και των μικρομεσαίων μικροαστικών στρωμάτων.
COMMENTS