Πληθαίνουν τα μηνύματα ότι οι εργαζόμενοι όλο και πιο πολύ αναρωτιούνται για το τι δυνατότητες υπάρχουν για να μπορεί η χώρα μας να απαλλαγεί από το ευρώ. Είναι φανερό ότι η αντιπαράθεση, που υπήρξε ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γερμανία τροφοδότησε προβληματισμούς στους εργαζόμενους. Πολύ περισσότερο προβληματισμούς τροφοδότησε η τοποθέτηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όταν απευθύνθηκε προς το Γιάννη Βαρουφάκη και του είπε ότι: «Όποτε θέλετε μπορείτε να φύγετε από το ευρώ. Εμείς θα σας βοηθήσουμε με τη διαδικασία».
Δεν είναι και μικρό πράγμα να σε σπρώχνει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στην έξοδο από το ευρώ, να αναιρεί με μια κουβέντα του τη στρατηγική της αστικής τάξης και των πολιτικών κομμάτων, που έχουν επενδύσει πάνω στην ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ. Δεν πρόκειται, λοιπόν, μόνο για ένα παιχνίδι καλλιέργειας φόβου, όπως θέλουν ορισμένοι πολιτικοί σχολιαστές να ερμηνεύσουν τη στάση της Γερμανίας.
Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που πρόκειται για ένα παιχνίδι φόβου – δηλαδή, με άλλα λόγια, για έναν εκβιασμό από την πλευρά της Γερμανίας για να υποχωρήσει η αστική τάξη της χώρας μας από το αίτημα της ποσοτικής χαλάρωσης και να δεχθεί τη συνέχεια μιας πολιτικής, που δε θα εξασφαλίζει ανάπτυξη, αλλά θα αποσκοπεί αποκλειστικά στο να παίρνουν οι δανειστές τα λεφτά τους – δεν είναι χωρίς σημασία, γιατί και τα λόγια έχουν τη σημασία τους.
Εκφράζουν ένα ενδεχόμενο υπαρκτό. Και αυτά τα λόγια δε χρειάζεται να τα υποτιμήσει κανείς όχι μόνο γιατί έχουν άμεσες οικονομικές επιπτώσεις, π.χ. αυξάνουν τη διαφυγή κεφαλαίων από τη χώρα μας, αλλά και γιατί δημιουργούν την ανάλογη συνείδηση στους εργαζόμενους. Τους θέτουν μπροστά σ’ ένα ερώτημα: «Μπορούμε ως χώρα να επιζήσουμε έξω από το ευρώ»; Και αυτό το ερώτημα πρέπει να απαντηθεί.
Γι’ αυτό το λόγο έσπευσαν τα αστικά ΜΜΕ να χαρακτηρίσουν την παρότρυνση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε προς το Γιάννη Βαρουφάκη ως «ανήθικη». Η αστική τάξη, πέρα από το παιχνίδι φόβου, ανησυχεί πραγματικά στο ενδεχόμενο η χώρα μας να βρεθεί εκτός ευρώ.
Την ίδια στιγμή είναι φανερό ότι παίζεται και ένα παιχνίδι με γεωστρατηγική σημασία. Ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις από μια ενδεχόμενη έξοδο της χώρας μας από το ευρώ, έστω χωρίς να αποχωρήσει αυτή από την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο γεωστρατηγικό επίπεδο;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παρουσιαζόταν ως ανίκανη να επιλύσει ζωτικά της προβλήματα, τα οποία δεν έχουν μόνο οικονομικό περιεχόμενο. Θέτουν ζήτημα για την ίδια τη συνοχή της. Η οικονομική κατάσταση των μελών – κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κανείς δε μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι καλή. Στην περίπτωση μιας εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ κανείς δε μπορεί να διαβεβαιώσει ότι αποκλείεται να ακολουθήσουν και άλλες χώρες. Ο Πάνος Καμμένος απειλεί ανοιχτά μ’ αυτό το ενδεχόμενο αναφέροντας την Ιταλία και την Ισπανία, ακόμη και την ίδια τη Γερμανία, για να πάρει την απάντηση από τον ίδιο τον Σουλτς ότι δε χρησιμοποιεί καθόλου «διπλωματική γλώσσα».
Από μία άποψη η οικονομική κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτυπώνεται και στις τοποθετήσεις του Γιάννη Βαρουφάκη, που θέτει ως ζήτημα προτεραιότητας την Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με την ίδια του τη χώρα. Προς αυτήν την κατεύθυνση συντείνουν και οι τελευταίες του προτάσεις για ομόλογα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων τα οποία θα τα αγοράσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από τη δευτερογενή αγορά.
Από την άλλη μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ ανοίγει την πόρτα, έτσι κι αλλιώς, στην αναζήτηση και άλλων διεθνών συμμαχιών για τη χώρα μας, γεγονός που σαφώς θα διαταράξει τις υπάρχουσες γεωστρατηγικές ισορροπίες. Στην κατεύθυνση αυτή, παρά το γεγονός ότι εντείνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των ΗΠΑ και της Γερμανίας για τον έλεγχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της μείωσης της ηγεμονίας της Γερμανίας, έχει εκφραστεί η ανησυχία και από τις δύο πλευρές. Οι ΗΠΑ «συμβουλεύουν» την κυβέρνηση της χώρας μας «να τα βρει» με τη Γερμανία.
Σε κάθε περίπτωση το ζήτημα της εξόδου της χώρας μας από το ευρώ, τόσο από οικονομική – πολιτική όσο και από γεωστρατηγική άποψη, απασχολεί όλο και πιο πολύ τους εργαζόμενους και τους εγείρει ισχυρούς προβληματισμούς.
Η «Νέα Σπορά» δεν έκλεισε ποτέ αυτό το θέμα και το συναρτούσε με την ίδια την οικονομική κατάσταση της χώρας μας, τη μακροχρόνια ουσιαστικά στασιμότητά της, την ίδια την αποδέσμευση και την επίδραση που θα εξασκούσε στην ευρύτερη περιοχή.
Το έθετε όμως και από πολιτική άποψη, της στρατηγικής και τακτικής του Κομμουνιστικού Κινήματος σε σχέση με την αποδέσμευση της χώρας μας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πάντα υποστήριξε την άποψη ότι η αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν ο κρίκος μέσα από τον οποίο εκφράζονται όλα τα προβλήματα της χώρας μας.
Αντιπαρατέθηκε σθεναρά στην άποψη για αποχώρηση πρώτα από το ευρώ, στην προοπτική της συνολικής αποδέσμευσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αιτιολογώντας αυτήν τη θέση της ότι η αποχώρηση μόνο από το ευρώ δεν αλλάζει ουσιαστικά σε τίποτα την οικονομική κατάσταση της χώρας μας ως προς το χρέος και την οικονομική πολιτική, που έτσι κι αλλιώς θα ακολουθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αντιπαρατέθηκε, επίσης, στη θέση του Κόμματος για αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση με σοσιαλιστική επανάσταση και μόνο, χωρίς να αποκλείει ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Θεώρησε ότι η αποδέσμευση μπορεί να συγκεντρώσει περισσότερες δυνάμεις κοινωνικές και πολιτικές στο πλαίσιο ενός Αντιιμπεριαλιστικού, Αντιμονοπωλιακού, Δημοκρατικού Μετώπου (ΑΑΔΜ), που θα μάχεται για την κατάληψη της εξουσίας αντιπροσωπεύοντας την κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης και των μικροαστικών στρωμάτων, κύρια των κατώτερων και μεσαίων.
Η ίδια η ζωή έφερε στην επιφάνεια αυτό το θέμα. Ο εργαζόμενος λαός το αντιμετωπίζει πλέον ως μια απτή προοπτική, έστω και σε μια πρώτη μορφή, αυτής της εξόδου από το ευρώ, και αναρωτιέται για το πώς θα είναι η ζωή του χωρίς ευρώ.
Το Κόμμα μας δε μπορεί να υποτιμήσει αυτήν την εξέλιξη στη συνείδηση των εργαζομένων. Πρέπει να εκλαϊκεύσει την ανάγκη όχι μόνο της εξόδου από το ευρώ, αλλά συνολικά της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ταυτόχρονα, όμως, ήρθε στην επιφάνεια και το ζήτημα του τρόπου εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Φαίνεται καθαρά ότι, ενώ οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν πλέον την έξοδο από το ευρώ ως μια εξέλιξη που μπορεί να συμβεί, αυτήν την έξοδο δεν τη συνδυάζουν ακόμη με τη συνολική αποδέσμευση, πολύ περισσότερο με σοσιαλιστική επανάσταση.
Αναδεικνύεται η ανάγκη για ένα «συγκεκριμένο βήμα», κατά τη Λενινιστική έννοια. Ένα βήμα που οι εργαζόμενοι πάντα το αντιμετώπιζαν πολιτικά στο πλαίσιο της πολιτικής αντιπαράθεσης, τώρα, όμως, το αντιμετωπίζουν και ως πραγματικότητα.
Αυτό το χάσμα ανάμεσα στην ταξική και πολιτική συνείδηση των εργαζομένων, από τη μια, και στο ουσιαστικό ταξικό, πολιτικό, οικονομικό, κοινωνικό περιεχόμενο της αποδέσμευσης, από την άλλη, πρέπει να γεφυρώσει η πολιτική του Κόμματος. Να αντιστοιχήσει στη σημασία του στόχου της αποδέσμευσης την πολιτική και ταξική συνείδηση των εργαζομένων, τη σημασία της κατάληψης της εξουσίας από την εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα. Να τη φέρει «στα ίσα».
Στην κατεύθυνση αυτή, εκτός των άλλων, είναι αναγκαίο να απαντηθεί στους εργαζόμενους το ερώτημα, που βασανιστικά – έστω και αδικαιολόγητα, όμως πραγματικά – τους αναστέλλει την ωρίμανση της πολιτικής τους και κινηματικής τους δράσης για την αποδέσμευση, δηλαδή, το κατά πόσο η χώρα μας διαθέτει τις δυνατότητες να χαράξει το δρόμο της και την αναπτυξιακή της προοπτική εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν αρκεί μια γενική τοποθέτηση. Χρειάζεται πολύ συγκεκριμένα και απτά να διασκεδαστούν οι αναστολές, οι όποιοι φόβοι με τους οποίους έχουν φορτωθεί οι εργαζόμενοι από την αντίπαλη αστική «επιχειρηματολογία», να πειστούν και να παλέψουν για την αποδέσμευση άμεσα.
Στην κατεύθυνση αυτή πρέπει να αναπτύξει το Κόμμα μας και τις αντίστοιχες πολιτικές πρωτοβουλίες με πρώτο βήμα την κατάθεση μιας πολύ συγκεκριμένης πρότασης εξόδου από την κρίση και τη χρεοκοπία, που ως κύριο καθήκον θα έχει την αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
COMMENTS