Το επίδικο ζήτημα (5.1)

Υποσχεθήκαμε να συνεχίσουμε αυτήν τη σειρά των άρθρων μας εντοπίζοντας την αιτία που έφερε το Κόμμα στη σημερινή του κατάσταση. Μόνο που σ’ αυτήν τη συνέχεια, για να αποδείξουμε το θέμα μας, είμαστε υποχρεωμένοι να αναφερθούμε στα ίδια τα ντοκουμέντα του 15ου Συνεδρίου και να καλύψουμε τις διάφορες πλευρές του. Γι’ αυτό το λόγο και για να μην κουράσουμε τους αναγνώστες μας μ’ ένα μακροσκελές κείμενο  θα προσπαθήσουμε να το αναπτύξουμε σε μια ενότητα, ως θέμα, αλλά τμηματικά ως παρουσίαση.

Το 15ο Συνέδριο είχε να επιλύσει ένα θεμελιώδες ζήτημα. Πάνω σε ποια αντίθεση θα επιχειρηθεί η συγκέντρωση των αναγκαίων δυνάμεων για να πραγματοποιηθεί η Σοσιαλιστική Επανάσταση. Την απάντηση μας τη δίνει η Εισήγηση της Κεντρικής Επιτροπής προς το Συνέδριο: «Η αντίθεση με τα διεθνή μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό φέρνει στην επιφάνεια πιο έντονα από ό, τι στο παρελθόν τη βασική αντίθεση του καπιταλισμού  (Σ.Σ. δηλαδή, κεφαλαίου και εργασίας) (15ο  Συνέδριο, Ντοκουμέντα, σελ. 16).

Παρακάτω, παραθέτει και την εκτίμηση γι’ αυτήν την επιλογή: «Η διεθνής αντιιμπεριαλιστική πάλη, με το περιεχόμενο που μπορεί να πάρει σε κάθε χώρα, είναι το στοιχείο που μπορεί να διαμορφώσει ευνοϊκές συνθήκες για το άνοιγμα της επαναστατικής διαδικασίας σε μια χωριστή χώρα» (στο ίδιο, σελ. 16).

Και στη συνέχεια δικαιολογεί και το γιατί επιβάλλεται μια τέτοια επιλογή: «Η ύπαρξη παγκόσμιας καπιταλιστικής αγοράς, η ενσωμάτωση στο ιμπεριαλιστικό σύστημα με όρους εξάρτησης που πλήττουν κάθε έννοια εθνικής ανεξαρτησίας, επιβάλλει σε εθνικό επίπεδο κάθε λαός να κάνει ό, τι περνάει από το χέρι του για να διατηρήσει ή να κατακτήσει το δικαίωμα να αποφασίζει για το μέλλον του.  Επιβάλλει το εργατικό λαϊκό κίνημα της κάθε χώρας να κατακτά την ικανότητα να σταθμίζει, να υπολογίζει έγκαιρα και να αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες που μπορεί να εμφανιστούν στη χώρα του για το πέρασμα στο σοσιαλισμό, όπως και τις θετικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο. Αν δεν μπορείς να κατακτάς νίκες στη χώρα σου, τότε δύσκολα μπορείς να συμβάλλεις ως λαός σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο» (στο ίδιο, σελ. 17).

Κατά τη γνώμη μας οι εκτιμήσεις αυτές δεν ίσχυαν μόνο για την χρονική περίοδο που πραγματοποιούταν το 15ο Συνέδριο. Ισχύουν πολύ περισσότερο για το σήμερα. Πάνω σ’ αυτές τις εκτιμήσεις η Εισήγηση της Κεντρικής Επιτροπής καθόρισε τους δύο αντίθετους δρόμους επιλογής για την Ελληνική κοινωνία:

«Α. Ο δρόμος που υπηρετεί τα συμφέροντα των πολυεθνικών, των καπιταλιστών σε βάρος του λαού, ο δρόμος της προσαρμογής και υποταγής στις αντεργατικές, αντιλαϊκές επιλογές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ.

Β. Ο δρόμος της συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου πάλης, που μπορεί να δώσει προοπτική για την εργατική τάξη, τα μικρομεσαία λαϊκά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου και τη νεολαία» (στο ίδιο, σελ. 27).

Ταυτόχρονα η Εισήγηση της Κεντρικής Επιτροπής ξεκαθάριζε ότι η επιλογή της δημιουργίας του ΑΑΔΜ δεν ερχόταν σε αντίθεση με την επικαιρότητα και την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού: «Ο σοσιαλισμός δεν είναι ένα αφηρημένο όραμα. Είναι σκοπός, η προοπτική που έχει ανάγκη ο τόπος. Είναι ιστορική αναγκαιότητα που πρέπει να μετατραπεί σε πραγματικότητα. Ο σοσιαλισμός δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται οι αντικειμενικοί νόμοι και η επιστημονική πρόβλεψη με συνειδητό και σχεδιασμένο τρόπο προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Μήπως προβάλλοντας την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού σήμερα, διατρέχει τον κίνδυνο να αποσπαστεί από τα σημερινά επείγοντα και οξυμένα προβλήματα; Με κατηγορηματικότητα απαντάμε όχι» (στο ίδιο, σελ. 29).

Γι’ αυτό το λόγο η Εισήγηση της Κεντρικής Επιτροπής σπεύδει να διευκρινίσει με τρόπο κατηγορηματικό: «Το Πρόγραμμα του ΚΚΕ καταπιάνεται και με το σήμερα και με το αύριο. Ξεκινά από το τι πρέπει να γίνει σήμερα, παίρνοντας υπόψη τη συγκεκριμένη πραγματικότητα κατά πόσο έχουν ωριμάσει διεθνώς και στη χώρα μας οι συνθήκες. Παίρνει υπόψη το επίπεδο πολιτικής συνείδησης και οργάνωσης της εργατικής τάξης και του λαού. Ο σημερινός συσχετισμός δύναμης είναι αρνητικός. Οι συσχετισμοί όμως αλλάζουν, δεν είναι για πάντα δοσμένοι και αναλλοίωτοι. Η εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα της χώρας, οι μικροί και μεσαίοι επαγγελματίες, οι βιοτέχνες και έμποροι, η αγροτιά, οι πιο πρωτοπόρες τους δυνάμεις υποχρεώνονται από τα ίδια τα πράγματα σε ανασύνταξη των δυνάμεων, σε αντίσταση στη σημερινή τάξη πραγμάτων με την προοπτική γενικότερης ρήξης, στην αλληλέγγυα κοινή δράση. Σ’ ενιαίο δηλαδή κοινωνικοπολιτικό αντιιμπεριαλιστικό αντιμονοπωλιακό δημοκρατικό μέτωπο οργάνωσης των ταξικών λαϊκών αγώνων, των κοινωνικών και πολιτικών αναμετρήσεων» (στο ίδιο, σελ. 30).

Και για να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για το εάν το επαναστατικό κίνημα στη χώρα μας πρέπει να ακολουθήσει το δρόμο, που ήδη αναφερθήκαμε με τα αποσπάσματα που παραθέσαμε, στο κεφάλαιο «Η πορεία προς το σοσιαλισμό» διευκρινίζεται ακόμη περισσότερο ποιος πρέπει να είναι ο κύριος στόχος στη συγκεκριμένη φάση που βρίσκεται το Κίνημα: «Στη συγκεκριμένη φάση που βρισκόμαστε σήμερα η δράση πρέπει να έχει κύριο, άμεσο στόχο, τη διαμόρφωση των αναγκαίων όρων που θα διευκολύνουν τη δημιουργία του κοινωνικοπολιτικού λαϊκού μετώπου πάλης. Ανεξάρτητα από τη μορφή που θα πάρει, θα εκφράζει το λαϊκό, οργανωμένο, πολιτικοποιημένο αγώνα, την αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή συμμαχία της εργατικής τάξης, της εργαζόμενης αγροτιάς, των μεσαίων στρωμάτων της πόλης, των κοινωνικών κινημάτων που αγωνίζονται για τα δημοκρατικά δικαιώματα, για την απόκρουση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων. Η συμμαχία των κοινωνικών δυνάμεων είναι το θεμέλιό του» (στο ίδιο, σελ. 32).

Παράλληλα, όμως, αποσαφηνίζεται και ο ρόλος του ΑΑΔΜ και απαντιέται και το ερώτημα που θα οδηγήσει η πάλη του: «Που θα οδηγήσει η πάλη του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου: Θα κατευθύνεται προς το σοσιαλισμό. Αυτή είναι η φυσιολογική, η αντικειμενική πορεία που αγωνιζόμαστε να ακολουθήσουν τα πράγματα» (στο ίδιο, σελ. 33).

Μετά τη συζήτηση που αναπτύχθηκε στις διαδικασίες του Συνεδρίου η τότε Γενική Γραμματέας του Κόμματος Αλέκα Παπαρήγα, στην τελική της ομιλία,  έδωσε περισσότερες διευκρινίσεις για το ρόλο του ΑΑΔΜ: «Η θέση για το αντιιμπεριαλιστικό αντιμονοπωλιακό δημοκρατικό μέτωπο εκφράζει τη διαλεκτική σχέση τακτικής και στρατηγικής» (15ο Συνέδριο,  Ντοκουμέντα, Τελική ομιλία, σελ. 86).

Ταυτόχρονα επανέλαβε την αντίθεση πάνω στην οποία θα κτίζεται το ΑΑΔΜ: «Το Πρόγραμμα καθορίζει ότι ο δρόμος της συσπείρωσης των δυνάμεων και η στρατιά της επανάστασης βασίζεται στην αντίθεση “μονοπώλια, ιμπεριαλισμός – λαός”, που βεβαίως εμείς θέλουμε να βαθαίνει, να παίρνει αντικαπιταλιστικό χαρακτήρα, γιατί, λόγω των εξελίξεων, είναι ακόμα πιο αναπόσπαστα δεμένη με τη βασική αντίθεση του καπιταλισμού. Είναι μια αντίθεση με πλατιά κοινωνική βάση και διασφαλίζει τη γραμμή συμμαχίας της εργατικής τάξης» (στο ίδιο, σελ. 87).

Θεωρούμε ότι αυτές οι αναφορές που αντλήσαμε από την Εισήγηση της Κεντρικής Επιτροπής και την τελική ομιλία της τότε Γενικής Γραμματέως του Κόμματος είναι αρκετές για να τεκμηριώσουν την αναγκαιότητα του ΑΑΔΜ, τη σχέση του με το επίπεδο πολιτικής συνείδησης των λαϊκών μαζών, του συσχετισμού των δυνάμεων, της πολιτικής των συμμαχιών, της σχέσης του ΑΑΔΜ με το πέρασμα στο σοσιαλισμό, της σχέσης της τακτικής με τη στρατηγική, της σχέσης της κυρίαρχης αντίθεσης «μονοπώλια, ιμπεριαλισμός – λαός» με τη βασική αντίθεση «κεφάλαιο – εργασία».

Εδώ πάνω στη σχέση κυρίαρχης και βασικής αντίθεσης έρχονται να εναρμονιστούν και οι προγραμματικοί στόχοι του Προγράμματος του Κόμματος με πρώτο στόχο την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.

Επίσης θεωρούμε ότι αυτές οι συνθήκες που οδήγησαν στην επιλογή του ΑΑΔΜ εξακολουθούν να ισχύουν και σήμερα, τροποποιημένες βέβαια, αλλά σε καμία περίπτωση ακυρωμένες. Το ίδιο θεωρούμε και για τους προγραμματικούς στόχους, που, βέβαια, στις σημερινές συνθήκες θα χρειαστούν να επικαιροποιηθούν και να συμπληρωθούν.

Αλλά θα συνεχίσουμε με την επόμενη συνέχεια για να διαπιστώσουμε πως από μια σωστή, κατά τη γνώμη μας, επιλογή – και με την ύπαρξη των  αμφισημιών που περιέχονται στα ίδια τα ντοκουμέντα του 15ου Συνεδρίου, βλέποντάς τα τώρα από μια χρονική απόσταση, καταλήξαμε στην αμφισβήτηση αλλά, τελικά, και στην αναίρεση αυτής της επιλογής.

COMMENTS