Άρθρο της σύνταξης – εφημερίδα Granma, 27 Mάρτη 2016

Το Έβδομο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας (PCC) πραγματοποιείται από τις 16 μέχρι τις 19 Απρίλη στην Αβάνα και η έναρξή του συμπίπτει με την 55η επέτειο της διακήρυξης του σοσιαλιστικού χαρακτήρα της κουβανικής Επανάστασης. Συγκαλείται πέντε χρόνια μετά το προηγούμενο (6ο) Συνέδριο του PCC και την 1η Εθνική Συνδιάσκεψη του Κόμματος που πραγματοποιήθηκε μετά το 6ο Συνέδριο.

Μας χωρίζει λιγότερο από ένας μήνας από το 7ο Συνέδριο του Κόμματος, που θα ξεκινήσει στις 16 Απρίλη, στην 55η επέτειο της διακήρυξης του σοσιαλιστικού χαρακτήρα της Επανάστασης και ακριβώς πέντε χρόνια μετά το Έκτο. Θα διαρκέσει μέχρι τις 19 Απρίλη. Εκπληρώνεται έτσι με αυστηρότητα, ένας από τους Στόχους (αρ.17) που εγκρίθηκαν από την Πρώτη Εθνική Συνδιάσκεψη, να τηρηθεί η περιοδικότητα που προβλέπουν οι καταστατικές διατάξεις για την πραγματοποίηση των συνεδρίων του Κόμματος.

Στις 29 του περασμένου Φλεβάρη, η Γκράνμα δημοσίευσε μια ευρεία πληροφόρηση για τη διαδικασία της εκλογής των αντιπροσώπων του Συνεδρίου και την επόμενη μέρα, πραγματοποιήθηκαν σε όλες τις επαρχίες ταυτόχρονα, οι συνελεύσεις συζήτησης των ντοκουμέντων που θα τεθούν στο ανώτερο κομματικό σώμα.

Έχουν φτάσει με διάφορους τρόπους στην εφημερίδα, ανησυχίες μελών του Κόμματος (και επίσης μη κομματικών μελών) που ρωτούν γιατί σε αυτή την περίπτωση δεν έγινε μια διαδικασία (πα)λαϊκής συζήτησης παρόμοια με αυτήν που πραγματοποιήθηκε πριν μια πενταετία για τις Κατευθυντήριες Γραμμές της Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Κόμματος και της Επανάστασης.

Το γεγονός ότι εκφράζονται απόψεις ή αμφιβολίες σε αυτό το πνεύμα, δεν είναι με κανέναν τρόπο κατακριτέο, πολύ περισσότερο όταν προέρχονται από ανθρώπους που ανησυχούν πραγματικά για τη δουλειά του Κόμματος και το πεπρωμένο της χώρας. Ακριβώς το αντίθετο: είναι απόδειξη της δημοκρατίας και της συμμετοχής τα οποία είναι φυσικά χαρακτηριστικά του σοσιαλισμού που οικοδομούμε. Ο ίδιος ο Αρχηγός του Στρατού, στο κλείσιμο της Πρώτης Εθνικής Συνδιάσκεψης του κόμματος, καλούσε “να ενθαρρύνουμε ένα κλίμα μέγιστης εμπιστοσύνης και να δημιουργήσουμε τις απαιτούμενες συνθήκες σε όλα τα επίπεδα για την πιο ευρεία και ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων, τόσο στους κόλπους της οργάνωσης, όσο και στους δεσμούς της με τους εργαζόμενους και τον πληθυσμό […]”.

Kαι έχει γίνει ήδη παράδοση (πολύ περισσότερο, έχει κατακτηθεί ως πολιτικό δικαίωμα) στη διάρκεια της μακράς ιστορίας της Επανάστασης, στις πιο μεγάλες αποφάσεις να ζητείται ανελλιπώς η γνώμη του λαού. Στην Πλατεία της Επανάστασης “Χοσέ Μαρτί” εγκρίθηκαν η Πρώτη και η Δεύτερη Διακήρυξη της Αβάνας και με την ίδια λαϊκή συμμετοχή στο Σαντιάγο ντε Κούβα, την δεκαετία του εξήντα. Η συντριπτική ψήφος της τεράστιας πλειοψηφίας προίκισε με ένα σοσιαλιστικό Σύνταγμα την Δημοκρατία μας. Και στις πιο σκληρές στιγμές της ειδικής περιόδου, οι συνελεύσεις των εργατών, σε όλο το μήκος και το πλάτος της χώρας, επικύρωσαν ότι η Κούβα θα συνεχιζε να είναι μια αιώνια Baraguá.*

Είναι νωπός στη μνήμη όλων, ο παραδειγματικός τρόπος με τον οποίον συζητήθηκε το αρχικό σχέδιο των 291 κατευθυντήριων γραμμών, που δημοσιεύτηκε στις 9 Νοέμβρη 2010. Μέσα σε τρεις μήνες (από τον Δεκέμβρη εκείνου του χρόνου μέχρι τον Φλεβάρη του 2011), συζητήθηκαν με όλο τον λαό, σε 163.079 συναντήσεις, που συμμετείχαν 8.913.838 άνθρωποι. Έγιναν 3.019.471 παρεμβάσεις που ομαδοποιήθηκαν σε 781.644 απόψεις. Όλες αναλύθηκαν λεπτομερώς, με αποτέλεσμα να διατηρηθούν 94 κατευθυντήριες γραμμές (32%), 197 να τροποποιηθούν ή να ενσωματωθούν με άλλες (68%) και να προστεθούν 36 νέες. Οι 311 τελικά, κατευθυντήριες γραμμές συζητήθηκαν αρχικά στις επαρχίες και έπειτα στις επιτροπές του Συνεδρίου από τους αντιπροσώπους και από προσκεκλημένους. Τροποποιήθηκαν 86 (το 28% των 311) και εγκρίθηκαν δύο νέες. Έτσι διαμορφώθηκε η τελική μορφή των 313 κατευθυντήριων γραμμών, αυθεντική έκφραση της θέλησης του λαού, oι οποίες επικυρώθηκαν μετά το Συνέδριο και από την Εθνοσυνέλευση της Λαϊκής Εξουσίας.

Το Συνέδριο αποφάσισε τα μέσα που θα απέφευγε να μπουν στο συρτάρι οι αποφάσεις του. Προσανατόλισε την κυβέρνηση στη δημιουργία μιας Μόνιμης Επιτροπής για την Εφαρμογή (των κατευθυντήριων γραμμών) και την Ανάπτυξη, που χωρίς να υποκαθιστά τις λειτουργίες των Κεντρικών Οργανισμών Διεύθυνσης του Κράτους, να εγγυάται τον συντονισμό και την ακεραιότητα της σύνθετης διαδικασίας επικαιροποίησης του μοντέλου. Και υπέδειξε ότι το Κόμμα σε όλα τα επίπεδα, θα ελέγχει, θα προωθεί και θα απαιτεί την εκπλήρωση των εγκεκριμένων κατευθυντήριων γραμμών.

Από τότε, τόσο η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής όσο και η Εθνοσυνέλευση έχουν αναλύσει δύο φορές κάθε χρόνο την πρακτική εκτέλεση των αποφάσεων και έχει γίνει μια ευρεία πληροφόρηση για αυτό, από τον τύπο. Το ίδιο έγινε σχετικά με τι συνεδριάσεις του Συμβουλίου των Υπουργών όπου εγκρίθηκαν οι πολιτικές που θα συνεχίσουν να διασφαλίσουν την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών.

Πάντα ήταν καθαρό ότι δεν θα ήταν εύκολο, γιατί δεν πρόκειται για ένα πείραμα σε ένα αποστειρωμένο εργαστήριο, αλλά για θεμελιώδεις μετασχηματισμούς σε κοινωνική κλίμακα υπό την απαραβίαστη προϋποθέσεις να μην χρησιμοποιηθούν οι εύχρηστες θεραπείες σοκ των καπιταλιστικών χωρών και να μην εγκαταλειφθεί κανένας στην τύχη του. Και όλο αυτό με φόντο το σκηνικό μιας διεθνούς οικονομικής κρίσης και του πάντα παρόντος δηλητηριώδους αποκλεισμού (εμπάργκο). 

Πάνω σε αυτό εφιστούσε την προσοχή ο σύντροφος Ραούλ στην Κεντρική του Έκθεση στο συνέδριο: “Eίμαστε πεπεισμένοι ότι το έργο που έχουμε μπροστά μας σε αυτό και σε άλλα θέματα που συνδέονται με την επικαιροποίηση του οικονομικού μοντέλου είναι γεμάτο με πολύπλοκα ζητήματα και αλληλοεπιδράσεις που αγγίζουν, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, όλες τις πλευρές της κοινωνίας στο σύνολό της και γι αυτό γνωρίζουμε ότι δεν είναι ζήτημα που θα επιλυθεί σε μια μέρα, ούτε καν σε έναν χρόνο και θα απαιτηθει το λιγότερο μια πενταετία για να ξεδιπλωθεί η εφαρμογή του με την απαιτούμενη αρμονία και πληρότητα … “.

Και έτσι έγινε. Ο απολογισμός αυτού που πραγματοποιήθηκε στην πενταετία δείχνει ότι το 21% των κατευθυντήριων γραμμών ήδη εφαρμόστηκαν, ενώ το 77% βρίσκονται σε αυτή τη διαδικασία. Το 2% (5) δεν έχουν εφαρμοστεί για διάφορους λόγους. Πρέπει να παρθεί υπ όψη, ότι ένα σημαντικό μέρος των πιο πολύπλοκων μετασχηματισμών άρχισε να εφαρμόζεται μέσα στο 2014 και στο 2015 και πρόσφατα άρχισαν να φαίνονται οι πρώτοι τους καρποί.

Και επειδή ακριβώς βρισκόμαστε στα μισά του δρόμου, δεν κάνουμε μια νέα συζήτηση σε κλίμακα όλης της κοινωνίας, γιατί αυτό που αντιστοιχεί τώρα είναι να τελειώσουμε αυτό που ξεκίνησε, να συνεχίσουμε την εφαρμογή της λαϊκής θέλησης που εκφράστηκε πριν πέντε χρόνια και να συνεχίζουμε να προχωράμε στην πορεία που χάραξε το Έκτο Συνέδριο.

Κατά τον ίδιο τρόπο, φτάνουμε στο Έβδομο Συνέδριο μετά τις απολογιστικές συνελεύσεις των οργανώσεων βάσης του Κόμματος, καθώς και των δημοτικών και επαρχιακών Επιτροπών. Οι εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στις επαρχίες δημοσιεύτηκαν ολοκληρωμένα στις τοπικές εφημερίδες και το περιεχόμενό τους συζητήθηκε σε εκατοντάδες κολεκτίβες σε όλη τη χώρα.

Τα ντοκουμέντα που έρχονται Συνέδριο είναι το αποτέλεσμα μιας συλλογικής επεξεργασίας στην οποία πήραν μέρος δεκάδες κρατικοί υπάλληλοι, ερευνητές οικονομικών και κοινωνικών επιστημών και καθηγητές. Αναλύθηκαν στο συμβουλευτικό Επιστημονικό Συμβούλιο της Επιτροπής Εφαρμογής (των κατευθυντήριων γραμμών) και Ανάπτυξης , που αποτελείται από 130 ειδικούς υψηλού επιπέδου.

Μεταγενέστερα, στις Ολομέλειες της Κεντρικής Επιτροπής του Δεκέμβρη του 2015 και του Γενάρη αυτού του έτους, συζητήθηκαν τα ντοκουμέντα που ήρθαν αφού τελειοποιήθηκαν σε διαδοχικές συζητήσεις. Οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις που έγιναν από τα μέλη αυτού του καθοδηγητικού κομματικού οργάνου πάρθηκαν υπ όψη στην νέα διαμόρφωση του κάθε ενός από τα έξι κείμενα που τελικά υποβλήθηκαν σε μια βαθιά εξέταση στις συνελέυσεις που πραγματοποιήθηκαν στο ίδιο πνεύμα , την πρώτη εβδομάδα του Μάρτη σε όλη τη χώρα.

Σε αυτές τις συναντήσεις παραβρέθηκαν οι χίλιοι αντιπρόσωποι του Συνεδρίου, που προτάθηκαν από τη βάση και εκλέχτηκαν δημοκρατικά, και αντιπροσωπεύουν τα μέλη του κόμματος και τον κουβανικό λαό στο σύνολό του. Οι γυναίκες έχουν μια αυξημένη παρουσία (43%) και αν και είναι λογικό σε ένα σώμα αυτής της φύσης να εκλέγονται κατά κανόνα συντρόφισσες και σύντροφοι που συσσωρεύουν μια αξιόλογη εμπειρία, υπάρχουν 55 νέοι κάτω από 35 χρονών μεταξύ των αντιπροσώπων.

Παραβρέθηκαν επίσης σε αυτές τις συνελεύσεις πάνω από 3.500 προσκελημένοι, που επίσης έκαναν προτάσεις για να εμπλουτίσουν τα ντοκουμέντα. Μεταξύ άλλων, συμμετείχαν όλοι οι βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης, αντιπρόσωποι οργανισμών της Κεντρικής Διεύθυνσης του Κράτους, καθηγητές πανεπιστημίου, ερευνητές επιστημονικών κέντρων, μαχητές, στελέχη βάσης των μαζικών οργανώσεων, αντιπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών μας, θρησκευτικοί ηγέτες, φοιτητές, αγρότες, διανοούμενοι και καλλιτέχνες , συμπεριλαμβανομένων και μη κομματικών μελών.

Ένα από τα ντοκουμέντα αξιολογεί την πορεία της οικονομίας την πενταετία 2011-2015, άλλο την εκπλήρωση της εφαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών, και ένα τρίτο, την επικαιροποίηση τους για την περίοδο 2016-2021.

Το τέταρτο, περισσότερο θεωρητικής φύσης, περιλαμβάνει μια θεωρητική και εννοιολογική τεκμηρίωση του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου για τη σοσιαλιστική ανάπτυξη. Το πέμπτο είναι το Πρόγραμμα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξη μέχρι το 2030. Και τα δύο επικεντρώνουν στη χώρα που θέλουμε: αποτελούν την έκφραση της οικονομικής και κοινωνικής στρατηγικής του έθνους, της οποίας η τακτική για να φτάσουμε σε αυτήν, είναι ακριβώς οι κατευθυντήριες γραμμές και η εφαρμογή τους. Το θεμέλιο τους είναι στο περιεχόμενο των κατευθυντήριων γραμμών που εγκρίθηκαν από το Έκτο Συνέδριο και αντανακλούν την συνέχεια και την εξέλιξή του. Κυρίως, δεν σημαίνουν κάτι διαφορετικό στο δρόμο που ξεκίνησε, αλλά ένα παραπάνω σκαλοπάτι που στηρίζεται στον προβληματισμό και στη συζήτηση με όλο το κομματικό δυναμικό και τον λαό.

Το έκτο ντοκουμέντο αξιολογεί την κατάσταση της εκπλήρωσης των Στόχων δουλειάς που εγκρίθηκαν στην Πρώτη Εθνική Συνδιάσκεψη του Κόμματος τον Γενάρη του 2012, το οποίο γενικά παρουσιάζει έναν θετικό απολογισμό και σχεδιάζει την συνέχειά τους.

Μπορεί να φανταστεί κανείς την πολυπλοκότητα της επεξεργασίας αυτών των ντοκουμέντων, που σε κάποιες περιπτώσεις απαιτήθηκε περισσότερος χρόνος από αυτόν που είχε προβλεφτεί αρχικά. Αυτά είναι στενά αλληλοσυνδεόμενα, αναλύουν αυτό που έχει γίνει μέχρι τώρα, αυτό που απομένει να γίνει και σηματοδοτούν το μέλλον σε οικονομικό-κοινωνικό και πολιτικό-ιδεολογικό επίπεδο. Δεν μπορούμε να τα δούμε στατικά : θα συζητηθούν στο Έβδομο Συνέδριο και όπως και τα προηγούμενά τους θα τεθούν σε περιοδική αξιολόγηση.

Το Έβδομο Συνέδριο θα δώσει συνέχεια στο προηγούμενο και στην Πρώτη Εθνική Συνδιάσκεψη του Κόμματος και θα επιτρέψει να σκιαγραφηθεί με περισσότερη ακρίβεια ο δρόμος που θα διατρέξουμε, ώστε η χώρα μας, κυρίαρχη και πραγματικά ανεξάρτητη με τη νίκη της Πρώτης Γενάρης του 1959, να μπορέσει να οικοδομήσει έναν σοσιαλισμό ευήμερο και βιώσιμο.

* Baraguá: 1878, τελειώνει o πρώτος πόλεμος της ανεξαρτησίας της Κούβας, με την υπογραφή της συνθήκης του Σανχόν με τους Ισπανούς, χωρίς ανεξαρτησία και κατάργηση της δουλείας. Δυνάμεις των επαναστατών με επικεφαλής τον στρατηγό Αντόνιο Μασέο, απορρίπτουν τη συμφωνία και διακηρύσσουν την συνέχεια του πολέμου. Αυτό έμεινε στην ιστορία σαν η Διακήρυξη της Βaraguá.

Ευχαριστούμε για μία ακόμα φορά τους φίλους της “Νέας Σποράς” για την ευγενική παραχώρηση του μεταφρασμένου άρθρου.