Πληθαίνουν οι φωνές που αναγνωρίζουν ότι η οικονομική κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης δεν είναι καλή. Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες για την οικονομική ανάκαμψη, ειδικά της Ευρωζώνης, και αυτό έχει τη σημασία του, γιατί όσο η Ευρωζώνη, που αποτελεί το σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν ανακάμπτει και ουσιαστικά παραμένει στην οικονομική στασιμότητα τόσο τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται και οι αντιθέσεις οξύνονται παραπέρα.
Η «Νέα Σπορά» έχει τοποθετηθεί πολλές φορές γύρω απ’ αυτό το θέμα και έχει επισημάνει ότι οι βασικές χώρες, που είναι η καρδιά της Ευρωζώνης, δεν κινούνται με ρυθμούς που να μπορεί να πει κανείς ότι περνάνε στη φάση της οικονομικής ανάκαμψης. Μάλιστα θεωρούσε λάθος τη θέση, που διατύπωνε παλιότερα η ηγεσία του Κόμματος, ότι: «κάποτε θα έρθει η οικονομική ανάκαμψη αλλά θα είναι αναιμική», γιατί πίστευε ότι ήταν αποπροσανατολιστική.
Μόλις σε προηγούμενο άρθρο της η «Νέα Σπορά», παίρνοντας υπόψη τις οικονομικές εξελίξεις στην Ευρωζώνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις αντιθέσεις που αναπτύσσονται – τόσο μέσα στην ίδια όσο και στο πλαίσιο της παγκόσμιας γεωστρατηγικής, τα άλυτα προβλήματα που έχει, με πρώτο το τεράστιο χρέος, πρόβαλε τη θέση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί τον αδύνατο κρίκο μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, ότι έχει ήδη παρουσιάσει διαφορετικές ταχύτητες και διαλυτικές τάσεις.
Παλιότερα η «Νέα Σπορά» είχε προβάλει τη θέση ότι όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να βαθύνει την οικονομική και πολιτική ενοποίηση τόσο περισσότερο θα εντείνονται οι αντιθέσεις στο εσωτερικό της και θα δυναμώνουν οι διαλυτικές της τάσεις.
Στο «e-Βήμα» δημοσιεύτηκε άρθρο του Αλέξανδρου Καψύλη, που αναφέρεται σε μια μυστική έκθεση ενός hedge fund, του Elliott Associates Limited, που επικεφαλής του είναι ο Πολ Σίνγκερ. Ο ίδιος είναι επικεφαλής, επίσης, και ενός άλλου hedge fund, του Elliott Associates LP. Στην έκθεση αυτή ο Πολ Σίνγκερ διατυπώνει την άποψη ότι: «Δεν υπάρχει διαρκής τάση στις αγορές».
Μ’ αυτήν τη θέση του ο Πολ Σίνγκερ αντικρούει τη θεωρία της «αειφορίας», η οποία πρόβλεπε τη συνεχή ανάπτυξη. Η θεωρία της αειφορίας (sustainable development), που στις μέρες μας τη γνωρίζουμε με τον όρο «αειφόρος ανάπτυξη» ή «βιώσιμη ανάπτυξη», επανήλθε* ως συστατικό στοιχείο του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος βασιζόταν σε δύο δογματικές αρχές: Η πρώτη αφορούσε στην υπόσχεση για συνεχή ανάπτυξη χωρίς οικονομικές κρίσεις και η δεύτερη αφορούσε στην αυτορρύθμιση της αγοράς.
Και οι δύο αυτές αρχές διαψεύστηκαν παταγωδώς, γιατί και η παγκόσμια οικονομική κρίση ξέσπασε, η οποία κατά τη γνώμη μας ήταν η βαθύτερη οικονομική κρίση, που γνώρισε ο καπιταλισμός στην ιστορική του εξέλιξη, και αυτορρύθμιση της αγοράς δεν επιτεύχθηκε. Για να ξεπεράσει την κρίση του ο καπιταλισμός χρειάστηκε και πάλι η κρατική παρέμβαση, προκειμένου, πριν απ’ όλα, να διασωθούν οι τράπεζες.
Η θεωρία της αειφορίας έγινε προσπάθεια να περιενδυθεί και με μια περιβαλλοντική διάσταση. Δηλαδή, ταυτόχρονα, υποτίθεται, μέσα από την εφαρμογή αυτής της θεωρίας θα γινόταν αρμονική οικονομική ανάπτυξη σε σχέση με το περιβάλλον και έτσι το τελικό αποτέλεσμα θα ήταν και η οικονομική συνεχής ανάπτυξη και η προστασία του περιβάλλοντος.
Πρακτικά συνέβη το ακριβώς ανάποδο. Η θεωρία αυτή έγινε το ιδεολογικό περικάλυμμα για το πέρασμα των μονοπωλιακών κεφαλαίων για επενδύσεις, που έφεραν γιγαντιαίες καταστροφές στο περιβάλλον. Τα παραδείγματα της Νότιας Ασίας, της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα απ’ όλα είναι η περίπτωση του παρθένου δάσους του Αμαζονίου, όπου παράγει το 1/6 του παγκόσμιου οξυγόνου, όπου υπήρξαν ιδιαίτερα μεγάλες καταστροφές για την εκμετάλλευση όχι μόνο της ξυλείας άλλα και του ορυκτού πλούτου που κρύβεται σ’ αυτήν την περιοχή.
Αυτή η αντιεπιστημονική ψευτοθεωρία, δυστυχώς, έγινε η επίσημη θεωρία για την προστασία του περιβάλλοντος απ’ όλες, σχεδόν, τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Δε μπόρεσαν να αντιληφθούν το «κρυφό χαρτί» αυτής της ψευτοθεωρίας της πιο αντιδραστικής αστικής διανόησης, τόσο για την προστασία του περιβάλλοντος όσο και για την οικονομική ανάπτυξη.
Τώρα έρχεται και ο υπεράνω πάσης υποψίας Πολ Σίνγκερ να της δώσει το τελειωτικό χτύπημα, κάτι που ήδη είχε γίνει ορατό με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, με τη μυστική του έκθεση προς τους επενδυτές. Να τους πει, με λίγα λόγια ότι δε μπορούν να ελπίζουν σε μια συνεχή ανάπτυξη και αντίστοιχα σε μια συνεχή κερδοφορία.
Επιβεβαιώνεται, μ’ αυτόν τον τρόπο, για άλλη μια φορά, η Μαρξιστική – Λενινιστική άποψη ότι ο καπιταλισμός δεν πρόκειται να απαλλαγεί από τις κρίσεις του και επίσης επιβεβαιώνεται και η σύμφυση του κράτους με τα μονοπώλια, όπου το κράτος, και πάλι, παρενέβη υπέρ των μονοπωλίων.
Στην έκθεση αυτή ο Πολ Σίνγκερ μιλάει για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για την Ευρωζώνη, για το ευρώ: «Ακόμη κι αν βρέθηκε μια λύση για το πρόβλημα χρέους της Ελλάδας, η Ευρώπη ταλανίζεται από διαρκή και επιτακτικά προβλήματα τα οποία δεν έχουν αντιμετωπιστεί ακόμη όπως θα έπρεπε και θα μπορούσαν να προκαλέσουν ακόμη και τη διάλυση της ζώνης του ευρώ». «Αφετηρία της άποψής μας για τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις είναι ότι η Ευρώπη βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση».
Ο Πολ Σίνγκερ δεν αποκλείει να υπάρξει μια χρηματιστηριακή αναταραχή, που θα ξεκινήσει από το ευρώ, ενώ κάνει δυσοίωνες εκτιμήσεις για την άνοδο της αγοράς λέγοντας ότι: «διαρκής άνοδος στις αγορές είναι κάτι που δεν υπάρχει».
Παίρνοντας υπόψη ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση ξέσπασε το 2008, είμαστε στο 2015, και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ξεπεράσει ουσιαστικά την κρίση, οι συνέπειές της είναι ακόμα ιδιαιτέρως ορατές, οι αντιθέσεις εντείνονται, η ανεργία ανεβαίνει και η ανάκαμψη δεν έρχεται μπορούμε να πούμε ότι δεν είναι χωρίς βάση οι προειδοποιήσεις του Πολ Σίνγκερ και να συμπληρώσουμε από την πλευρά μας ότι η επόμενη κρίση μπορεί να έρθει χωρίς να έχει ξεπεραστεί η προηγούμενη. Άλλωστε δεν είναι λίγοι αστοί οικονομικοί σχολιαστές που κάνουν λόγο για κρίση που έρχεται.
Με την έννοια αυτή το πρόβλημα της χώρας μας σε σχέση με την αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ είναι άμεσο και επιτακτικό να επιλυθεί. Για τη χώρα μας το ξέσπασμα μιας νέας κρίσης θα την «γονατίσει» στην κυριολεξία με ανυπολόγιστες συνέπειες για τους εργαζόμενους και για την ίδια τη χώρα.
*Η θεωρία περί συνεχούς ανάπτυξης είναι πολύ παλιά, έχει εμφανιστεί πριν την παγκόσμια κρίση του 1929. Για του λόγου το αληθές, παραβάλουμε το απόσπασμα από την εργασία του Δημήτρη Σάρλη με τίτλο “Η πολιτική του ΚΚΕ στον αγώνα κατά του μοναρχοφασισμού” που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1975.
Στα χρόνια της μερικής σταθεροποίησης του καπιταλισμού, η οποία στην Ελλάδα, σε σύγκριση με άλλες καπιταλιστικές χώρες, άρχισε αργότερα και ήταν περισσότερο ασταθής, η ελληνική αστική τάξη δεν κουραζόταν να επαναλαμβάνει τις δανεισμένες από την καπιταλιστική Δύση θεωρίες για δήθεν πέρασμα του καπιταλισμού σε περίοδο ανάπτυξης χωρίς κρίσεις και αιώνιας άνθησης. Οι ιδεολόγοι και οι πολιτικοί της, αποκλείοντας κάθε δυνατότητα οικονομικής κρίσης, προσπαθούσαν με όλα τα μέσα να πείσουν τις εργαζόμενες μάζες σε βάρος των οποίων πραγματοποιόταν η καπιταλιστική σταθεροποίηση, ότι το σύστημα της ιδιωτικής επιχειρησης, απαλλαγμένο πιά από οικονομικούς κλονισμούς, θα τους λύσει όλα τα προβλήματα και θα τους εξασφαλίσει υψηλό και συνεχώς αυξανόμενο βιοτικό επίπεδο, ατελείωτη ευημερία.
Δημήτρη Σάρλη, Η πολιτική του ΚΚΕ στον αγώνα κατά του μοναρχοφασισμού, σελ. 9
COMMENTS